به گزارش مجله نجم
بیش از 27000 سیارک در منظومه شمسی در تصاویر تلسکوپ موجود نادیده گرفته شده بودند، اما به لطف یک الگوریتم جدید مبتنی بر هوش مصنوعی، اکنون فهرستی از آنها داریم. دانشمندان پشت این کشف می‌گویند که این ابزار یافتن و ردیابی میلیون‌ها سیارک، از جمله سیارک‌های بالقوه خطرناکی را که ممکن است به آنها برخورد کنند، آسان‌تر می‌کند. زمین روزی برای آن سنگ‌های فضایی تهدیدکننده، جهان به سال‌ها هشدار قبلی نیاز دارد تلاش برای منحرف کردن آنها دور از سیاره ما
اخیراً کشف شده است سیارک ها معلق در داخل کمربند سیارکی بین مریخ و سیاره مشتریدانشمندان تاکنون بیش از 1.3 میلیون قطعه سنگی از این دست را در طول 200 سال گذشته فهرست‌بندی کرده‌اند. آخرین جایزه، که در حدود پنج هفته کشف شد، شامل حدود 150 سنگ فضایی است که مسیر خود را در مدار زمین می لغزند. اما برای روشن بودن، هیچ یک از این “سیارک های نزدیک به زمین” به نظر نمی رسد در مسیر برخورد با سیاره ما قرار داشته باشند. دیگران تروجان ها که مشتری را در مدارش به دور خود دنبال می کند خورشید. مشاهدات این سیارک‌ها هنوز توسط مرکز سیاره‌های کوچک اتحادیه بین‌المللی نجوم، نهاد رسمی مسئول اکتشافات سیارک‌ها، ارسال و پذیرفته نشده است.
اخترشناسان به طور سنتی سیارک های جدیدی را با مطالعه مکرر برج های آسمان ما پیدا می کنند و تصاویر تلسکوپ چندین بار در هر شب و معمولاً هر چند ساعت یکبار جمع آوری می شوند. در حالی که سیارات، ستارگان و کهکشان‌های پس‌زمینه از تصویری به تصویر دیگر بدون تغییر باقی می‌مانند، سیارک‌ها به‌عنوان نقاط نورانی متحرک قابل‌توجهی مشاهده می‌شوند که سپس برچسب‌گذاری و تأیید می‌شوند. از آنجا، مدار این سیارک ها مشخص و رصد می شود.
مربوط: چگونه هوش مصنوعی می تواند به یافتن سیارات و سیارک های بیگانه کمک کند
اد لو، مدیر اجرایی موسسه سیارک ها و یکی از بنیانگذاران بنیاد B612، در اوایل ماه گذشته در جریان بحث درباره این کشف گفت: «این واقعاً کار هوش مصنوعی است. در واقع، ابزارهای هوش مصنوعی که برای جستجوی سیارک‌ها طراحی شده‌اند در حال حاضر به سطوح قابل دسترسی برای انسان نزدیک می‌شوند، لو گفت: «من فکر می‌کنم در چند هفته آینده به سرعت از آن پیشی خواهیم گرفت.»
الگوریتم توسعه یافته توسط تیم لو، معروف به Tracklet-less Heliocentric Orbit Recovery یا THOR، بیش از 400000 تصویر آرشیوی از آسمان را که توسط آزمایشگاه ملی تحقیقاتی نجوم نوری فروسرخ مادون قرمز یا NOIRLab نگهداری می شد، تجزیه و تحلیل کرد. تا زمانی که حدود پنج رصد در 30 روز مربوط به همان جیب آسمان باشد، این الگوریتم می تواند کار کند. این دستگاه بر روی یک مجموعه داده بزرگ آموزش دیده است که قادر است تا 1.7 میلیارد نقطه نور را تنها در یک تصویر تلسکوپ تجزیه و تحلیل کند. این به گونه ای طراحی شده است که از یک نقطه نوری عبور کند و آن را از یک تصویر از آسمان به تصویری دیگر در تصویری دیگر متصل کند و تعیین کند که آیا هر دو نقطه نشان دهنده یک جسم هستند یا خیر – طبق توضیحات، اغلب، این نشان دهنده حرکت یک سیارک در فضا است. الگوریتم توسط بنیاد B612.
لو در طول بحث گفت: «ما تلسکوپ نداریم و تلسکوپ کار نمی کنیم. “ما این کار را از دیدگاه علم داده انجام می دهیم.”
طبق بیانیه روز سه‌شنبه (30 آوریل) بنیاد B612، دانشمندان الگوریتم خود را با استفاده از Google Cloud مقیاس‌بندی کردند، که خدمات ذخیره‌سازی داده و حجم محاسباتی آن، آزمایش هزاران سیارک نامزد مدار را برای دانشمندان آسان‌تر کرد.
لو در این گفتگو گفت: «نه تنها می‌توانیم سیارک‌هایی را در مجموعه داده‌هایی که هرگز برای آنها در نظر گرفته نشده‌اند، پیدا کنیم، بلکه می‌توانیم هر تلسکوپ دیگری در جهان را در یافتن سیارک‌ها بهتر کنیم». “این یک تغییر در نحوه عملکرد نجوم است.”
در سال 2022، همین تیم از دانشمندان از THOR برای کشف 100 سیارک استفاده کردند که در تصاویر تلسکوپ موجود شناسایی نشده بودند. سایر تیم های ستاره شناس نیز از هوش مصنوعی برای یافتن سیارک های جدید بهره برده اند. به عنوان مثال، فقط دو هفته پیش، دانشمندان شهروندی آموزش الگوریتمی را هدایت کردند که منجر به کشف 1000 سیارک جدید در تصاویر آرشیوی گرفته شده توسط تلسکوپ فضایی هابل شد. جولای گذشته، برنامه‌ای به نام HelioLinc3D که برای جستجوی سیارک‌های نزدیک به زمین طراحی شده بود، صخره‌ای فضایی به وسعت 180 متر پیدا کرد که انتظار می‌رفت تا 140000 مایل (225000 کیلومتر) از زمین برسد. این نزدیکتر از میانگین فاصله بین سیاره ما و ماه است.
دانشمندان تاکنون بیش از 2000 مورد از این “سیارک‌های بالقوه خطرناک” را شناسایی کرده‌اند و تخمین می‌زنند که هنوز حدود 2000 مورد دیگر کشف نشده است. شناسایی این سنگ‌های فضایی در تلاش برای کمک به دفاع سیاره‌ای یکی از مأموریت‌های رصدخانه آتی Vera C. Rubin در شیلی است که نرم‌افزار شکار سیارک HelioLinc3D برای آن توسعه یافته است.
این تلسکوپ 8.4 متری که قرار است از سال آینده شروع به کار کند، حداقل به مدت یک دهه هر شب از آسمان جنوب عکس می گیرد و هر تصویر مساحت 40 ماه کامل را پوشش می دهد. دانشمندان می‌گویند این ریتم که توسط نرم‌افزار مبتنی بر هوش مصنوعی مانند THOR و HelioLinc3D پشتیبانی می‌شود، می‌تواند به رصدخانه کمک کند تا 2.4 میلیون سیارک – دو برابر تعداد فهرست‌بندی‌شده‌ای – را در شش ماه اول عملیات خود پیدا کند.
